Eind 2004, alweer een hele poos geleden, lanceerde de toenmalige Terneuzense kunsthandelaar Frits Jansen een plan om Terneuzen te verrijken met een museum voor hedendaagse, dan wel moderne kunst. Terneuzen miste een culturele trekker van formaat en een dergelijke Zeeuwse voorziening zou die rol met verve kunnen vervullen. Het museum moest in de optiek van de initiatiefnemer gebouwd worden aan de Scheldeboulevard of aan de westelijke stadsrand.
Jansen pleitte voor een nadrukkelijke samenwerking met Vlaamse culturele instanties, met name met het Stedelijk Museum voor Actuele Kunst in Gent (het SMAK, dat onder directeur Jan Hoet destijds furore had gemaakt). Financieel had Jansen zijn plan nog niet geheel uitgewerkt, maar met subsidies van de provincie, de gemeenten en sponsoring door Dow en Katoennatie dacht Jansen een heel eind te kunnen komen. Burgemeester Jan Lonink van Terneuzen vond het een sympathiek plan en omarmde het gewillig, ook al omdat hij wel eens gedacht had aan een voorpost van het SMAK in zijn stad. De Zeeuwse cultuurgedeputeerde Harry van Waveren daarentegen noemde het plan een idee en wist: “Er is geen geld voor zo’n museum gereserveerd.”
Of liever, dit gaat dus de la in.
Daar rust Jansen zijn plan nog immer.
En voorwaar kijk daar.
Tien jaar na dato melden de Zeeuwse media:
“Burgemeester Jan Lonink van Terneuzen wil een museum voor moderne kunst in Terneuzen. Hij wil daarvoor samenwerken met het museum voor moderne SMAK in Gent. “Je zou een dependance van het SMAK kunnen vestigen op onze Scheldeboulevard in Terneuzen, eventueel in combinatie met een groot zee-aquarium”, zegt Lonink…
Lonink heeft de oude wijn van iemand anders weer eens in een nieuwe zak gedaan en weet nu te melden dat Terneuzen een nieuwe trekker nodig heeft.
Voor de goede orde zal ik nu ook nog even melden wat de provinciebestuurder destijds als reactie had:
„Het is toe te juichen als mensen met ambitieuze ideeën komen. In eerste instantie moet ik zeggen dat een museum voor hedendaagse kunst niet hoog staat op het prioriteitenlijstje van de provincie. Er is geen geld voor gereserveerd. Maar dit idee past goed bij het culturele profiel van Terneuzen.“….
U weet dus dat er niets van komt.
Overigens raar dat de Zeeuwse media Loninks oprisping lanceren als een nieuw initiatief.
Zie ook:
http://www.architectenweb.nl/aweb/redactie/redactie_detail.asp?iNID=4076
Wat voor mij nieuw is in het verhaal van Lonink, is de vrijheid die hij neemt om te bevestigen dat de “lokale partijen” (lees: TOP Gemeentebelangen, maar hij doelt vast ook op de lokalo’s bij het CDA en de PvdA) onevenredig veel belastingopbrengsten in de periferie hebben laten neerdalen ten koste van de centrumfunctie van Terneuzen. Maar zijn volgende carrièrestap is pensioen, dus hij kan het zich permitteren.
Begrijp ik nu goed dat de fractievoorzitter van de VVD in de Terneuzense raad van mening is dat de pas herbenoemde heer Lonink nu maar beter van zijn pensioen moet gaan genieten. Dat is, dunkt mij, een persberichtje waard. Ik denk dat de PZC dat nu wel eens mee gaat nemen…
U zou kunnen weten dat hij met zijn recente herbenoeming nog ruim 5 jaar te gaan heeft en aan het einde tegen de 70 loopt. Dat betekent dus dat hij vanaf nu vrijer kan spreken dan wanneer hij nog een keer afhankelijk zou zijn van een herbenoemingsadvies. Dat is een positie waarin Lonink makkelijker waardering kan uiten over inbreng vanuit de oppositie, en dat blijkt inmiddels. Wij vinden dat geen onprettig uitgangspunt voor de komende jaren.
Ooo, kijk eens aan. De VVD laat de veren hangen naar wauwelende burgervader. Daar doe je jullie electoraat ook plezier mee.
Tja, het kaliber van het electoraat dat ons dit college van Burgemeester en Wethouders gebracht heeft is een ander dan het onze. En dat tekent zich inmiddels wel af na 12 jaar in deze gemeente, helaas.
Als Lonink na al die jaren, al dan niet zelf bedacht, een suggestie doet om dat te doorbreken, dan juichen wij dat met ons electoraat tòch van harte toe. Of dat met een museum moet veranderen of wat anders, feit blijft dat hier steeds meer mensen de kost verdienen, maar er niet over piekeren om hier te wonen. En als dat onheil door Lonink in het college vertolkt wordt, dan kunnen we met onze 2 zeteltjes toch wat bereiken.
Ach arm…
Dat het politieke establishment in Terneuzen nauwelijks te betrappen is op voortvarendheid of creatief idee mag als bekend worden veronderstelt. Dat Lonink niet verder komt dan een oud idee van een ander op te poetsen is een logisch gevolg daarvan.
Toen ik enige tijd geleden wat opmerkingen maakte over de aanstelling en presentatie van de nieuwe centrum en stads manager was een van de opmerkingen dat kritiek leveren niet zo moeilijk is maar met een ideeën komen dat was belangrijk. Ik heb er door de jaren heen een aantal geleverd, gratis en voor niets, deze voorstellen, ideeën en anderszins positieve inbreng werd professioneel in een la gedeponeerd. Het verbaasde dan niet dat soms na jaren een of andere politicus met een uitgeklede af slappe versie kwam van het oorspronkelijke plan of idee, het kan verkeren. N.a.v. mijn museumplan kwam na enige jaren de voormalig wethouder Jaap Bos met z’n museum beleid. In de drie kernen moest een ‘museum’ komen. een desastreus plan wat heel veel geld kost en zal blijven kosten maar gevoed door Co van Schaiks dorps cliëntelisme, -want de de kiezertjes moeten tevreden gesteld worden- kreeg elk dorp z’n ‘museum’. Axel het dorps museum, Sas van Gent z’n industrie museum en Terneuzen een Schoolmuseum. Nogmaals nog vele jaren zullen deze ‘musea’ uit de koker van de briljante Jaap Bos mede aangestuurd door de socialist Co van Schaik (die had nooit veel moeite cadeautjes uit te delen) ons als een financiële molensteen om de nek hangen. Inderdaad het kan verkeren.
Met weemoed denk ik terug aan de galerie van Jan Juffermans aan de Grenulaan in Terneuzen. Het moet rond 1969-1970 zijn geweest, ik zat op het toenmalige Petrus Hondius Lyceum.
Voordeel van Zeeuws-Vlaanderen was de lage huurprijs. En de aanwezigheid van drugs in Dijkstraat, Zandstraat en café’s (Jaap den Doelder) waarmee toen nog tamelijk ontspannen werd omgegaan. Gesymboliseerd door agent Willem Penne. Vanuit de randstad kwamen kunstenaars naar Zeeuws-Vlaanderen om in een huisje onderaan de dijk of in de binnenstad te trekken. Porgy & Bess gaf vertier van niveau.
Juffermans die toen ook praktiserend kunstenaar was en met airbrush-techniek grote doeken van Amerikaanse football-spelers maakte nam het initiatief tot zijn galerie. Leraar Frans aan het PH en latere hoogleraar Cultuurfilosofie Arnold Cornelis opende een tentoonstelling die als ik het me goed herinner door het toegestroomde publiek eerbiedig werd aangehoord. Dat er zoveel wijsheid in Terneuzen gehoord kon worden. Het was nog nooit vertoond, zo dacht men.
Een voedingsbodem is de voorwaarde voor een bloeiend cultureel klimaat. Niet wethouders of burgemeesters maken aan de tekentafel zo’n klimaat, maar kunstenaars, kunstliefhebbers, verzamelaars en publicisten in jaren. Rond 1970 was het door toeval aanwezig in Terneuzen. In de tijd dat het gezag kantelde en ineens van alles mogelijk werd. Maar niemand die er serieus aan dacht om het te materialiseren in een museum, dat in de maatschappijkritiek van die tijd als mausoleum werd beschouwd.
De Oudheidskamer in de voormalige HBS aan de Burgemeester Geillstraat is het hoogst haalbare dat Terneuzen op cultureel gebied ooit bereikt heeft. In de stad van Cees van Langevelde en Guido Lippens.
Frits Jansen heeft het aan De Blokken serieus geprobeerd en kan daar niet genoeg voor geprezen worden, maar was voor zijn bedrijfsvoering afhankelijk van Belgen. De inwoners lieten het afweten. Terneuzen en hedendaagse kunst is een onmogelijke combinatie. Omdat de omgeving niet ontvankelijk is voor hedendaagse kunst en het geestelijk klimaat ontbreekt. Het is niet anders.
Jan Juffermans die net als ik in Utrecht kwam te wonen heb ik later nog wel eens naar zijn Terneuzense tijd gevraagd. Hij vond het leuk om erover te praten, maar bleek er niets meer mee te hebben. Zo wordt zelfs de herinnering ..…. nou, herinnering.
Ja George, maar wel mooi 6 miljoen steken in een Axels streekmuseum waar, als het meezit, een paar duizend mensen per jaar de kassa zullen passeren. Dat doet Terneuzen ook. Wel.
@Conny
Dat geld kan dan beter besteed worden aan kunstzinnige vorming. Van inwoners inclusief lokale politici.
Beste George ik ben het grotendeels eens met je analyse. Er zijn door de jaren heen een aantal mensen geweest die hard gewerkt hebben en serieus bezig zijn geweest het culturele klimaat in en om Terneuzen op een hoger plan te tillen. Helaas is het zoals men zegt ‘sleuren aan een dood paard’. De mensen ergo de politiek pakken het niet op, geen idee, geen visie, stilstand en stagnatie. ‘T is nauwelijks een keus en men heeft de brainpower niet om bepaalde mechanismes te begrijpen, wat zich dan ook weer in economische zin vertaald door consequent verkeerde keuzes te maken en geen of half werk af te leveren. Jammer maar helaas, men drinkt z’n glas, men doet zijn plas en alles blijft zoals het was. Oja, m’n huis staat te koop, ik vertrek.