Groenchemie

Zeeland wacht een ramp.
“Als de chemische bedrijven in Zeeland niet tijdig overschakelen van olie op groene grondstoffen, dan verdwijnen ze uit Zeeland en dat zou een ramp zijn voor de Zeeuwse economie.” Dit stelde GroenLinks-gedeputeerde Marten Wiersma donderdag in Den Haag bij de overhandiging van het rapport Bio als basis aan demissionair minister Gerda ‘Glossie’ Verburg.
Als we Wiersma uitspraak goed interpreteren, dan staat de Zeeuwse economie een ramp te wachten. Zo simpel is dat.
Waarom, niet omdat de grondstofproblematiek de bedrijven parten speelt, maar veeleer de veel te hoge energieprijzen in dit land. Blijven die zo hoog -twintig procent en meer dan in omringende landen – dan zullen die bedrijven, denk aan Dow, meer en meer van hun bulkproductie overhevelen naar goedkopere landen en het liefst ook naar landen waar ook nog eens de basisgrondstof voor de grootchemie – nog steeds olie – ruimer voor handen is. Ook een gigant als Yara -kunstmest Sluiskil – heeft niet zozeer een grondstoffenprobleem, maar wel een energieprobleem al gaat het bij Yara niet om stroom, maar gaskosten.
Dat Wiersma als groene tamboermaitre de trom van de biogebaseerde chemie roert is vanuit zijn achtergrond goed te begrijpen, maar tot op heden hebben alle Zeeuws/Belgische initiatieven weinig substantieels opgeleverd voor wat betreft nieuwe bedrijvigheid en banen. Het is stuitend om te zien dat gerept wordt van dertig bedrijven die draaien op groene brandstoffen, maar dat er met geen woord melding gemaakt wordt van de bijkans evengrote rij van mislukkingen.
Het hele Biopark Terneuzen project is in de klei blijven steken. De samenwerking Cargill/Nedalco (ethanolproductie) werd afgeblazen, Biofueling op de Mosselbanken; er wordt nog op gewacht; Rosendaal Energy ging failliet, de biomassacentrale van Kunst werd afgeblazen. Dow Chemical – in de jaren ’90 samen met Cargill in de VS voortrekkers op het gebied van de productie van plastics en schuimen uit maiszetmeel – stopte in 2005 met de jointventure vanwege het gebrek aan rentabiliteit. Mede reden voor Dow om zich in Zeeuws-Vlaanderen niet te committeren aan het Biopark-verhaal. Hooguit wilde het bedrijf wel grondstoffen afnemen van de biobrandstofproducenten, die er – tot nu toe – niet zijn gekomen.
Het ideaal van Wiersma en aanhangers is dat Vlaanderen, Zeeland en West-Brabant samen een leidende rol gaan spelen als centrum voor de biobased industry van de toekomst. Ik vrees dat dit een ideaal blijft, wat de hooggeleerde professor Soethaert in Gent – grote gangmaker achter dit verhaal – ook bedenkt. Landen als de Verenigde Staten, Brazilië en Rusland/Oekraïne hebben als producenten van groene grondstoffen een grote voorsprong. De Amerikanen exporteren nu al hun kennis van de biochemie naar Brazilië om daar liever te produceren dan het – tegen een hogere kostprijs – in eigen land te doen.
Als Verburg vindt dat “Zeeland buitengewoon verstandig is om te laten zien waar de provincie in de toekomst haar boterham mee gaat verdienen”, dan stel ik daar tegenover dat ik nu al weet dat dat dan een karige belegd korstje gaat worden.
Dan heb ik misschien nog liever een nieuwe kerncentrale erbij om Dow enzo van goedkopere stroom te voorzien, maar ja, dat is een politieke keuze…